---

De geschiedenis van ons geld

De toekomst van geld: van plastic naar digitaal

De introductie van plastic kaarten in de vorm van bankpassen en creditcards heeft de manier waarop mensen met geld omgaan fundamenteel veranderd. Het concept van ‘plastic geld’ begon in de jaren 1950 met de komst van de eerste creditcards in de Verenigde Staten. Dit bood consumenten een handige manier om aankopen te doen zonder contant geld op zak te hebben. Het duurde echter tot de jaren 1970 en 1980 voordat bankkaarten wijdverspreid werden, mede dankzij de opkomst van elektronische betalingen en pinautomaten.

Plastic kaarten boden gemak, veiligheid en snelheid. Ze stelden consumenten in staat om betalingen te verrichten zonder de noodzaak van fysieke valuta. Bovendien werd internationaal reizen veel eenvoudiger door de introductie van krediet- en debetkaarten die in meerdere landen konden worden gebruikt. De wereld leek dichterbij te komen, aangezien geld nu digitaal kon worden overgemaakt, zonder de rompslomp van wisselkoersen en contant geld.

Bankpassen bleken echter niet zonder beperkingen. Hoewel ze het betalingsproces versnelden, vereisten ze nog steeds fysieke tussenkomst. Consumenten moesten hun kaarten fysiek in een betaalautomaat steken of langs een terminal swipen. Deze afhankelijkheid van fysieke transacties gaf ruimte aan nieuwe ontwikkelingen.

De digitale revolutie: van plastic naar volledig digitaal

De opkomst van het internet en mobiele technologieën luidde een nieuw tijdperk in voor betalingen. E-commerce, die in de jaren 1990 opkwam, maakte online betalingen steeds gebruikelijker, en diensten zoals PayPal gaven consumenten de mogelijkheid om geld digitaal over te maken. Dit markeerde een cruciale stap richting een toekomst zonder fysieke betaalmethoden.

Met de komst van smartphones zijn mobiele betalingen verder geïntegreerd in ons dagelijks leven. Innovaties zoals Apple Pay, Google Pay en Samsung Pay hebben het gebruik van fysieke kaarten overbodig gemaakt. Gebruikers kunnen nu hun smartphone of smartwatch gebruiken om betalingen te verrichten, simpelweg door hun apparaat tegen een betaalterminal te houden. Dit biedt niet alleen gemak, maar verhoogt ook de veiligheid, omdat veel van deze systemen biometrische gegevens zoals vingerafdrukken of gezichtsherkenning gebruiken om transacties te autoriseren.

Daarnaast zijn er talloze apps ontstaan die geldstromen eenvoudiger en transparanter maken. Denk bijvoorbeeld aan Tikkie, dat in Nederland razend populair is geworden voor het snel en eenvoudig terugbetalen van kleine bedragen tussen vrienden. Deze digitalisering heeft de afhankelijkheid van fysieke betaalmiddelen verder verminderd.

Cryptovaluta: de opkomst van een nieuw geldsysteem

Naast de digitale betaalmogelijkheden die via banken en bedrijven worden aangeboden, zijn er ook gedecentraliseerde digitale valuta’s ontstaan: cryptovaluta. Bitcoin, geïntroduceerd in 2009, is de eerste en bekendste cryptomunt en wordt vaak gezien als een revolutie in de manier waarop we naar geld kijken. Het concept van cryptovaluta is gebaseerd op blockchain-technologie, een gedistribueerd en gedecentraliseerd grootboek dat zorgt voor transparante en veilige transacties zonder tussenkomst van banken of overheden.

De aantrekkingskracht van cryptovaluta ligt in de mogelijkheid om betalingen te doen zonder de noodzaak van traditionele financiële instellingen. In theorie bieden cryptomunten meer privacy, lagere transactiekosten en bescherming tegen inflatie. Toch blijven er zorgen bestaan over de volatiliteit van deze markten en de beperkte acceptatie door reguliere bedrijven.

Cryptovaluta hebben het potentieel om de manier waarop we geld gebruiken te veranderen, maar ze staan nog in de kinderschoenen. Overheden en centrale banken worstelen met de vraag hoe ze deze nieuwe activa moeten reguleren en in hun bestaande systemen kunnen integreren. Terwijl sommige landen cryptovaluta accepteren en zelfs overwegen om hun eigen digitale munten uit te geven, zoals China met zijn digitale yuan, blijven anderen sceptisch en terughoudend.

Centrale bank digitale valuta's (CBDC's): de volgende stap

Een van de meest ingrijpende veranderingen in de toekomst van geld kan komen van centrale banken zelf. Verschillende landen onderzoeken de mogelijkheid om hun eigen digitale valuta uit te geven, bekend als centrale bank digitale valuta's (CBDC's). Deze zouden dezelfde functies vervullen als traditioneel geld, maar dan in digitale vorm. CBDC's zouden door centrale banken worden uitgegeven en gecontroleerd, wat ze fundamenteel anders maakt dan gedecentraliseerde cryptovaluta zoals Bitcoin.

China is een van de koplopers op het gebied van CBDC’s, met een pilotproject voor de digitale yuan dat al in meerdere steden loopt. De Europese Centrale Bank onderzoekt ook de mogelijkheid van een digitale euro, terwijl de Federal Reserve in de Verenigde Staten vergelijkbare plannen overweegt.

Het idee achter CBDC's is om een veilig, stabiel en efficiënt digitaal betaalmiddel te bieden dat de voordelen van contant geld combineert met de snelheid en efficiëntie van digitale betalingen. Bovendien zou het kunnen helpen om financiële inclusie te vergroten door mensen toegang te geven tot een digitaal betaalmiddel, zelfs als ze geen bankrekening hebben.

Wat betekent de toekomst van geld voor de samenleving?

De toekomst van geld, of het nu gaat om cryptovaluta, mobiele betalingen of CBDC’s, zal niet zonder uitdagingen zijn. Veiligheid blijft een belangrijk punt van zorg, vooral met de toename van cybercriminaliteit en de risico’s van digitale transacties. Bovendien roept de verschuiving naar digitaal geld vragen op over privacy. Hoe zullen overheden toezicht houden op digitale betalingen zonder de privacy van burgers te schenden?

Daarnaast zijn er zorgen over de toegang tot deze nieuwe systemen. Hoewel digitale betalingen steeds gebruikelijker worden, hebben niet alle delen van de wereld gelijke toegang tot de technologie die nodig is om digitale transacties uit te voeren. Dit kan leiden tot een nieuwe vorm van ongelijkheid, waarbij sommige groepen in de samenleving worden buitengesloten van de voordelen van de digitale economie.

Toch lijken de voordelen van de overgang naar digitaal geld op te wegen tegen de nadelen. Het biedt kansen voor innovatie, economische groei en een efficiënter betalingssysteem. In veel opzichten weerspiegelt de evolutie van geld de bredere digitale transformatie die plaatsvindt in de wereld. Hoewel er uitdagingen zijn, is de weg naar een digitale toekomst van geld onomkeerbaar.