---

Hoe staat de ondernemer in Nederland er voor?

Het jaarlijkse onderzoeksrapport van de Kamer van Koophandel (KVK), "Ondernemen in 2024", biedt een gedetailleerd beeld van de situatie van ondernemers in Nederland. Uit het onderzoek onder ruim 1.800 ondernemers blijkt een gemengd beeld, waarbij optimisme en zorgen hand in hand gaan. De bevindingen uit dit onderzoek schetsen een genuanceerd beeld van de uitdagingen en kansen die ondernemers in verschillende sectoren ervaren.

Tevredenheid blijft stabiel

Ondernemers beoordelen hun huidige bedrijfssituatie gemiddeld met een 7,5, vergelijkbaar met voorgaande jaren. Een meerderheid van 58% geeft zelfs een 8 of hoger, terwijl slechts 9% hun situatie met een onvoldoende beoordeelt. Sectoren zoals gezondheid en zakelijke dienstverlening scoren bovengemiddeld, terwijl de logistiek en horeca lagere cijfers laten zien. Toch is er ook goed nieuws: de tevredenheid binnen de horeca is verbeterd, met een stijging van het gemiddelde rapportcijfer van 6,9 naar 7,6. Dit toont aan dat herstel mogelijk is, zelfs in sectoren die zwaar getroffen zijn door externe factoren zoals de pandemie.

Ondernemers met een positieve beoordeling waarderen vooral de vrijheid en balans tussen werk en privé. Zij hebben vaak een stabiele omzet en een financiële buffer, wat hen in staat stelt om met vertrouwen naar de toekomst te kijken. Ondernemers die een onvoldoende geven, noemen hoge kosten, veranderende regelgeving en personeelstekorten als belangrijkste knelpunten. Deze knelpunten komen vaak voor in sectoren waar de marges al dun zijn en externe druk hoog is.

Financiële zekerheid onder druk

Hoewel 71% van de ondernemers aangeeft financieel rond te kunnen komen, bouwt slechts 38% actief pensioen op. Velen vertrouwen op spaargeld, vastgoed of eerdere pensioenopbouw in loondienst. Deze afhankelijkheid van alternatieve vermogensbronnen benadrukt het belang van financiële planning. Daarnaast verwacht 7% binnen zes maanden financiële moeilijkheden, vooral in de horeca en logistiek. Dit percentage is relatief laag, maar de gevolgen voor de betrokken ondernemers kunnen ingrijpend zijn.

De toegang tot financiering blijkt ook een uitdaging: ruim de helft van de ondernemers die financiering nodig heeft, verwacht dat deze moeilijk te verkrijgen zal zijn. Banken blijven terughoudend, vooral ten opzichte van zzp’ers. Dit leidt tot een zoektocht naar alternatieve financieringsbronnen, zoals crowdfunding en particuliere investeerders. Ondernemers die wel toegang hebben tot financiering, benutten deze vaak om hun bedrijfsvoering te optimaliseren, bijvoorbeeld door investeringen in technologie of duurzame initiatieven.

Uitdagingen blijven groot

Ondernemers zien zich geconfronteerd met tal van uitdagingen. Hoge kosten, zoals voor energie, personeel en huur, worden vaak genoemd. Vooral in sectoren zoals de detailhandel en logistiek leidt dit tot druk op de marges. Daarnaast is de impact van wet- en regelgeving groot. De verplichting tot een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) en strengere regels rondom schijnzelfstandigheid en privacy raken veel ondernemers. Vooral zzp’ers ervaren deze regelgeving als complex en belastend, wat de administratieve lasten verder verhoogt.

Personeelstekorten blijven een knelpunt, met name in het mkb. Ondernemers noemen stijgende loonkosten en het tekort aan gekwalificeerd personeel als belangrijke obstakels. Dit leidt niet alleen tot hogere operationele kosten, maar beperkt ook de groeimogelijkheden van bedrijven. Daarnaast worden economische onzekerheid en veranderende marktomstandigheden als risico’s gezien. Ondernemers benadrukken het belang van wendbaarheid en innovatie om deze uitdagingen het hoofd te bieden.

Positieve vooruitzichten voor velen

Ondanks de uitdagingen blijft de gemiddelde verwachting voor de komende zes maanden positief, met een score van 7,5. Ondernemers in de sectoren gezondheid en zakelijke dienstverlening zijn het meest optimistisch, terwijl logistiek en land- en tuinbouw meer gematigd zijn. Dit optimisme is vaak gebaseerd op sterke klantrelaties en een gezonde financiële basis.

Een derde van de ondernemers ziet kansen in het vinden van nieuwe klanten, maar erkent ook de bijbehorende uitdagingen. Innovatieve marketingstrategieën en investeringen in digitalisering worden vaak genoemd als middelen om nieuwe markten te bereiken. Ondernemers die actief investeren in hun bedrijf en zich aanpassen aan veranderende omstandigheden, laten zien dat succes mogelijk is, zelfs in een uitdagende omgeving.