---

Ziekenhuizen vinden nieuwe inkomstenbron op de aandelenmarkt

Nederlandse ziekenhuizen zien steeds vaker inkomsten uit beleggingen als reddingsmiddel om financiële tekorten te dichten. Een recent onderzoek van BNR onthulde dat een toenemend aantal noodlijdende ziekenhuizen de aandelenmarkt betreedt, waarmee de waarde van hun beleggingsportefeuille in enkele jaren aanzienlijk is toegenomen.

Hoewel niet alle ziekenhuizen aan deze trend deelnemen, biedt deze nieuwe inkomstenstroom voor een kleine groep instellingen hoop in zware tijden.

Toename in beleggingsportefeuille sinds 2019

Volgens BNR groeide de beleggingsportefeuille van ziekenhuizen in de periode 2019-2023 van iets meer dan 40 miljoen euro naar ruim 61 miljoen euro. Deze middelen worden door ziekenhuissteunstichtingen belegd in aandelen en obligaties. Uit de jaarverslagen van meer dan 70 stichtingen die ziekenhuizen steunen, blijkt dat 17 daarvan nu actief zijn op de beurs. Deze trend komt niet uit het niets; bijna de helft van de ziekenhuizen rapporteerde in 2023 een rendement van minder dan één procent, terwijl de zorguitgaven blijven stijgen. Daardoor worden de bijdragen van steunstichtingen steeds belangrijker om de continuïteit van zorg te kunnen waarborgen.

Beleggingsopbrengsten ten bate van onderzoek en zorg

Steunstichtingen die beleggen, doen dat veelal om specifieke projecten te financieren. Zo investeert de steunstichting van het St. Antonius Ziekenhuis de opbrengsten in wetenschappelijk onderzoek dat niet door zorgverzekeraars wordt gedekt. 'Onze steunstichting maakt een extra geldstroom mogelijk,' zegt Michiel van de Riet, directeur van het St. Antonius Onderzoeksfonds. Dit onderzoek komt de kwaliteit van de patiëntenzorg ten goede. Ook de Prinses Máxima Centrum Foundation zet beleggingsinkomsten in voor projecten die anders moeilijk financiering zouden krijgen. Zij benadrukken echter dat beleggen geen doel op zich is, maar dat het helpt om het vermogen verantwoord te beheren.

Ongelijke verdeling van beleggingsresultaten

De investeringsresultaten zijn echter ongelijk verdeeld. Eind 2023 was meer dan de helft van het belegd vermogen geconcentreerd bij twee steunstichtingen: de Prinses Máxima Centrum Foundation en Erasmus MC Foundation, samen goed voor respectievelijk 18 miljoen en 16 miljoen euro. De overige middelen zijn verdeeld over een klein aantal andere ziekenhuizen, waarbij de redenen voor belegging verschillen per instelling. Sommige ziekenhuizen melden bijvoorbeeld dat de traditionele spaarrente te laag was om voldoende rendement te genereren, een situatie die leidde tot een zoektocht naar alternatieve financiële strategieën.

Risico’s en scheiding van fondsen

Ondanks de voordelen brengt beleggen ook risico's met zich mee. De Prinses Máxima Centrum Foundation waarschuwt in haar jaarverslag dat, hoewel de stichting een defensieve strategie volgt, de waarde van hun portefeuille afhankelijk blijft van schommelingen op de beurs. Om het risico te beheersen, financiert de foundation haar beleggingen bewust niet met donaties. Dit is ook de aanpak bij het St. Antonius Onderzoeksfonds, dat beleggingen en donaties gescheiden houdt in de boekhouding.

Gebrek aan transparantie over beleggingen

Toch is niet alles transparant op het gebied van beleggingen. De meeste steunstichtingen onthullen niet waarin ze precies beleggen. Een uitzondering is het Wijnaendts Francken/Boekee Steunfonds van het Alrijne ziekenhuis, dat investeert in ESG-aandelen en staatsobligaties, en daarnaast in obligaties van onder meer brouwer Anheuser-Busch InBev. De Erasmus MC Foundation vermeldt enkel wat zij uitsluit: tabak, vuurwapens en individuele farmaceutische beleggingen.

Bron: bnr.nl