---

Gids voor pensioenverdeling

Wat gebeurt er met je pensioen na een scheiding?

Een scheiding brengt ingrijpende veranderingen met zich mee, zowel emotioneel als praktisch en financieel. Een belangrijk, maar vaak vergeten aspect is de verdeling van pensioenrechten. Dit gebeurt vaak omdat mensen zich meer richten op directe financiële kwesties, zoals het verdelen van spaargeld en de woning, waardoor pensioen op de achtergrond raakt.

In dit artikel bespreken we wat er gebeurt met pensioen na een scheiding en hoe je ervoor zorgt dat je recht op pensioen goed wordt geregeld.

Wat zijn pensioenrechten en waarom zijn ze belangrijk bij een scheiding?

Inzicht in pensioenrechten: wat betekenen ze bij een scheiding?

Pensioenrechten zijn de aanspraken die je hebt opgebouwd voor je oude dag. Deze rechten bestaan meestal uit:

• AOW (Algemene Ouderdomswet): Het basispensioen dat je van de overheid ontvangt.
• Aanvullend pensioen: Dit bouw je op via je werkgever of, bij zelfstandigen, via persoonlijke pensioenregelingen.

Pensioenrechten worden vaak gezien als gemeenschappelijk vermogen wanneer ze tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap zijn opgebouwd. Dit is vastgelegd in de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (WVPS), die bepaalt dat pensioen dat tijdens de gezamenlijke periode is opgebouwd, eerlijk verdeeld moet worden. Het verdelen hiervan kan een grote impact hebben op je financiële toekomst.

De wettelijke regelingen rondom pensioenverdeling

Wettelijke kaders: hoe wordt pensioen bij een scheiding verdeeld?

In Nederland zijn duidelijke regels opgesteld voor de verdeling van pensioenrechten na een scheiding. De twee belangrijkste regelingen zijn:

1. Wettelijke pensioenverevening

Volgens de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (WVPS) heeft de ex-partner recht op de helft van het pensioen dat tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap is opgebouwd. Dit geldt alleen voor het ouderdomspensioen, niet voor het nabestaandenpensioen. Verevening betekent dat elk zijn deel ontvangt van het pensioenfonds zodra de pensioenleeftijd is bereikt.

Voorbeeld:

• Een partner bouwt tijdens het huwelijk €50.000 aan pensioen op.
• De andere partner krijgt recht op €25.000.

Om pensioenverevening te regelen, moet het pensioenfonds binnen twee jaar na de scheiding geïnformeerd worden. Anders zijn er afspraken met de ex-partner nodig over de uitbetaling.

2. Conversie

Bij conversie wordt het gezamenlijke pensioen opgesplitst in twee onafhankelijke pensioenen. Stel dat een van de partners een pensioenwaarde heeft van €40.000 en de andere partner €20.000. Bij conversie krijgt elk zijn eigen pensioen, bijvoorbeeld €30.000 per persoon. Dit biedt financiële onafhankelijkheid en voorkomt afhankelijkheid van elkaars pensioenkeuzes. Beide ex-partners krijgen een eigen deel, onafhankelijk van elkaar. Dit biedt meer duidelijkheid, vooral als er een slechte verstandhouding is of een groot leeftijdsverschil.

Conversie vereist expliciete aanvraag en instemming van beide partijen.

Wat gebeurt er als je pensioen na scheiding niet wordt geregeld?

De risico’s van geen afspraken over pensioenverdeling

Als je pensioenrechten na een scheiding niet goed regelt, kan dit leiden tot:

• Financiële onzekerheid: Conflicten of misverstanden in de toekomst.
• Minder pensioenuitkering: Je loopt mogelijk pensioen mis waar je recht op hebt.
• Afhankelijkheid: Zonder afspraken blijf je afhankelijk van de keuzes van je ex-partner.

Praktische stappen om je pensioen na scheiding te regelen

Hoe regel je pensioenverdeling na een scheiding? Een stappenplan

Het regelen van pensioen na een scheiding kan ingewikkeld zijn, maar de volgende stappen helpen:

1. Inzicht krijgen in opgebouwde pensioenrechten

Vraag een overzicht van je pensioenrechten op via je pensioenfonds(en) of Mijnpensioenoverzicht.nl. Op deze website kun je eenvoudig inloggen met je DigiD en direct zien hoeveel pensioen je hebt opgebouwd. Dit overzicht is handig om een volledig beeld te krijgen van je financiële situatie na de scheiding. Houd rekening met een verwerkingstijd van enkele weken als je extra informatie nodig hebt van specifieke pensioenfondsen.

2. Overleg met een pensioenadviseur

Een pensioenadviseur kan helpen de beste keuzes te maken en juridische en financiële valkuilen te vermijden.

3. Maak duidelijke afspraken in het scheidingsconvenant

Neem afspraken over pensioenrechten op in het scheidingsconvenant. Dit juridisch bindende document voorkomt latere conflicten.

4. Informeer het pensioenfonds op tijd

Dien binnen twee jaar een verzoek in bij het pensioenfonds om de verdeling volgens de WVPS te regelen.

Speciale situaties: niet-gehuwde partners en zelfstandigen

Pensioenverdeling bij uitzonderingen: wat te doen?

Niet-gehuwde partners

Samenwonende stellen zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap vallen niet automatisch onder de WVPS. Alleen vastgelegde afspraken in een samenlevingscontract bieden ex-partners recht op elkaars pensioen.

Zelfstandigen

Zelfstandigen hebben vaak minder werkgeverspensioen. Om hun pensioen na een scheiding goed te regelen, kunnen zij specifieke stappen ondernemen, zoals het opstellen van duidelijke afspraken over persoonlijke pensioenverzekeringen. Daarnaast is het verstandig om met een financieel adviseur te bespreken hoe opgebouwde pensioenpotten kunnen worden verdeeld. Zelfstandigen kunnen ook overwegen om extra individuele pensioenvoorzieningen te treffen, zodat hun financiële stabiliteit gewaarborgd blijft.

Veelgestelde vragen over pensioen na scheiding

FAQ: Pensioen en scheiding eenvoudig uitgelegd

• 1. Kan ik afzien van mijn recht op pensioenverevening?
  Ja, dit moet expliciet worden vastgelegd in het scheidingsconvenant.
• 2. Wat gebeurt er met het nabestaandenpensioen?
  Nabestaandenpensioen tot de scheiding blijft meestal gereserveerd voor de ex-partner, tenzij anders afgesproken.
• 3. Hoe wordt pensioen verdeeld als een van de partners in het buitenland heeft gewerkt?
  In dit geval zijn de regels afhankelijk van het land. Juridisch advies is noodzakelijk.

Het belang van goede communicatie

Heldere communicatie: de sleutel tot een eerlijke pensioenverdeling

Bij een scheiding zijn emoties vaak hoog. Toch is het essentieel om helder en zakelijk te communiceren over pensioenrechten. Dit voorkomt misverstanden en bevordert financiële stabiliteit op lange termijn.